Kimyasalların doğru bir şekilde yönetimi, insan sağlığı ve çevrenin korunması açısından büyük bir önem taşır. Türkiye’de bu süreç, Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması (KKDİK) Yönetmeliği ile düzenlenmektedir. 23 Haziran 2017’de Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren KKDİK, Avrupa Birliği’nin REACH Tüzüğü’ne paralel olarak tasarlanmıştır. Bu yönetmelik, kimyasal maddelerin güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlarken, üreticilerden ithalatçılara, alt kullanıcılardan fason imalatçılara kadar tüm tedarik zinciri aktörlerini kapsamaktadır.
Bu yazıda, KKDİK yönetmeliği kapsamında kimyasallara ilişkin bilgilerin nasıl ele alınması gerektiği, bu bilgilerin hangi süreçlerde kullanıldığı ve firmaların yasal uyum için dikkat etmesi gereken hususları detaylı şekilde inceleyeceğiz.
KKDİK Yönetmeliği Kapsamında Kimyasallara İlişkin Bilgiler
KKDİK, kimyasal maddelerle ilgili detaylı bilgiler toplanmasını, bu bilgilerin değerlendirilmesini ve kayıt edilmesini zorunlu kılar. Toplanan bu bilgiler, kimyasalın fiziksel, kimyasal, toksikolojik ve ekotoksikolojik özelliklerini içerir. Yönetmelik, kimyasallara ilişkin bilgilerin düzenli bir şekilde güncellenmesini ve tedarik zinciri boyunca paylaşılmasını da şart koşar.
Kimyasallara İlişkin Temel Bilgi Türleri
- Kimyasal Tanımlayıcılar:
- Kimyasal maddenin CAS numarası, EC numarası ve diğer tanımlayıcı bilgileri.
- Maddenin formülü ve yapısal özellikleri.
- Fiziksel ve Kimyasal Özellikler:
- Maddenin erime noktası, kaynama noktası, yoğunluk ve çözünürlük gibi özellikleri.
- Toksikolojik Veriler:
- Kimyasalın insan sağlığı üzerindeki potansiyel etkileri.
- Akut ve kronik toksisite bilgileri.
- Ekotoksikolojik Veriler:
- Kimyasalın çevre üzerindeki etkileri.
- Su, toprak ve hava kalitesine yönelik potansiyel riskler.
- Kullanım Bilgileri:
- Kimyasalın nerede ve nasıl kullanıldığına dair detaylar.
- Maruziyet senaryoları ve kullanıcıların alması gereken önlemler.
Kimyasallara İlişkin Bilgiler Nasıl Toplanır ve Kullanılır?
1. Kayıt Sürecinde Bilgi Toplama
KKDİK kapsamında kayıt süreci, kimyasal maddelerle ilgili bilgilerin sistematik bir şekilde toplanmasıyla başlar. Kayıt için gerekli olan bu bilgiler, teknik dosyalar aracılığıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na sunulur. Dosyada, kimyasalın özellikleri ve güvenli kullanım yöntemleri açıkça belirtilmelidir.
2. Güvenlik Bilgi Formları (MBDF)
Kimyasal maddenin güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlamak için MBDF (Material Safety Data Sheet) hazırlanması zorunludur. MBDF, kimyasalın fiziksel ve kimyasal özelliklerini, kullanım talimatlarını ve risk yönetim önlemlerini içerir.
3. Maruziyet Senaryoları
Kimyasalın kullanıldığı her senaryo için maruziyet düzeyleri analiz edilir. Bu senaryolar, kimyasal güvenlik raporlarında yer alır ve çalışanlar ile çevrenin korunması için alınması gereken önlemleri belirler.
4. Tedarik Zinciri Yönetimi
Kimyasallara ilişkin bilgiler, tedarik zincirinde yer alan tüm aktörlerle paylaşılmalıdır. Bu paylaşım, hem yasal uyumu sağlamak hem de iş birliğini güçlendirmek için kritik öneme sahiptir.
Kimyasallara İlişkin Bilgilerde Karşılaşılan Sorunlar
Eksik veya Yanlış Bilgiler
Kimyasal maddeye ilişkin eksik veya hatalı bilgi sunulması, hem yasal uyumu hem de güvenlik standartlarını tehlikeye atar. Bu durum, özellikle kayıt dosyalarının reddedilmesine ve kimyasalın piyasaya sürülememesine yol açabilir.
Güncelleme Eksiklikleri
Kimyasalın özelliklerinde veya kullanım koşullarında meydana gelen değişiklikler, kayıt dosyasına zamanında işlenmelidir. Aksi halde, bu durum cezai yaptırımlara neden olabilir.
Tedarik Zinciri Uyum Sorunları
Kimyasallara ilişkin bilgilerin tedarik zincirindeki tüm paydaşlarla paylaşılmaması, süreçte kopukluklara neden olabilir. Bu durum, yasal yükümlülüklerin ihlal edilmesine yol açabilir.
Kimyasallara İlişkin Bilgilerde Başarı Stratejileri
1. Doğru ve Güncel Bilgi Sağlama
Kimyasal maddeye ilişkin tüm bilgilerin doğru, eksiksiz ve güncel olması sağlanmalıdır. Bilgiler, uluslararası standartlarla uyumlu bir şekilde hazırlanmalıdır.
2. MBDF’nin Etkin Kullanımı
MBDF, kimyasal güvenlik yönetiminin temel araçlarından biridir. Bu nedenle, MBDF’nin eksiksiz şekilde hazırlanması ve kullanım kılavuzlarına uygun olarak çalışanlara sunulması gerekir.
3. Tedarik Zinciri İş Birliği
Tedarik zincirindeki tüm paydaşlarla etkili bir iletişim ağı kurularak kimyasal bilgilerin eksiksiz paylaşılması sağlanmalıdır. Bu yaklaşım, süreçlerin daha verimli yürütülmesine yardımcı olur.
4. Risk Yönetim Planlarının Hazırlanması
Kimyasalların potansiyel risklerini en aza indirmek için etkili bir risk yönetim planı oluşturulmalıdır. Bu plan, hem çevresel hem de insani risklerin kontrol altına alınmasını sağlar.
ONAY MÜHENDİSLİK ile KKDİK Uyumluluğu
Kimyasallara ilişkin bilgilerin doğru ve etkili bir şekilde yönetilmesi, KKDİK kapsamındaki uyumluluğun temelini oluşturur. ONAY MÜHENDİSLİK, kimyasal yönetim süreçlerinde uzman ekibiyle işletmelere profesyonel destek sunar. Kimyasal bilgilerinizin yasal standartlara uygunluğunu sağlamak ve süreçlerinizi kolaylaştırmak için bizimle çalışabilirsiniz.
Hizmetlerimiz:
- Kimyasal Güvenlik Raporları: Risk analizlerini içeren kapsamlı raporlar hazırlıyoruz.
- MBDF Hazırlığı ve İncelemesi: Güvenlik bilgi formlarınızı uluslararası standartlara uygun şekilde düzenliyoruz.
- Teknik Dosya Hazırlığı: KKDİK kayıt sürecinde ihtiyaç duyulan tüm belgeleri sağlıyoruz.
- Eğitim ve Danışmanlık: Çalışanlarınıza kimyasal yönetimi ve güvenlik süreçleri hakkında eğitim veriyoruz.
Yasal uyumluluk ve kimyasal güvenlik süreçlerinizde daha ileriye gitmek için ONAY MÜHENDİSLİK ile iletişime geçin.